12 valkuilen van een teamcoach

Wat zijn de 12 meest voorkomende valkuilen van een teamcoach? Ben je beginnend teamcoach of coachende manager? Dan sta je vast en zeker te popelen om je team te helpen en jouw waarde als teamcoach te bewijzen. Maar let op: er zijn een aantal valkuilen die je beter kan vermijden!

Ontdek hier de 12 meest voorkomende valkuilen voor teamcoaches:

1. Met de verkeerde intentie instappen
2. Geen duidelijk kader stellen
3. De boodschapper spelen
4. Het communicatieverkeer regelen
5. Meerzijdige partijdigheid verliezen
6. Te oppervlakkig blijven
7. In de dramadriehoek stappen
8. Oprechte nieuwsgierigheid verliezen
9. Sussen, weerstand uit de weg gaan
10. De gewenste shift niet duidelijk in kaart brengen
11. Te zelfzeker, of arrogant worden
12. Perfectionisme & valkuilen te hard vermijden
13. Bonus: teveel focussen op tools en technieken

1) Met de verkeerde intentie instappen

Soms willen we het als teamcoach zodanig goed doen, dat we met de verkeerde intentie in een coaching stappen. We zijn bijvoorbeeld te resultaatgericht, waardoor we te snel door het coaching proces hollen. Onze intentie bepaalt waar we onze aandacht op richten.

Wanneer je teveel focust op het behalen van een resultaat, verlies je jouw volle aanwezigheid. Je bent minder alert en ontvankelijk voor zaken die buiten jouw intentie liggen. Ondanks de goede intentie zal je hierdoor opportuniteiten missen.

2) Geen duidelijk kader stellen

Een professionele kaderzetting als teamcoach is cruciaal om een team succesvol te coachen. Vaak kom je als coach in een bestaand team, met een bestaande dynamiek. Misschien heeft de leidinggevende je al wat informatie gegeven. Dan is het als teamcoach één van de meest voorkomende valkuilen om in het kader van een ander te stappen.

Neem in plaats daarvan even de tijd om te landen. Zowel voor jou, als voor het team. Waarom ben je hier? Wat is jouw rol als teamcoach? Welke spelregels heeft het team nodig om een veilige omgeving te verzekeren?

3) De boodschapper spelen

Vaak word je als teamcoach onbewust aangewend als boodschapper van de groep. Het team kijkt namelijk naar jou als spilfiguur, en richt hun boodschap dan ook meestal naar jou. Als teamcoach kan jij actief luisteren, en hoor jij misschien meer dan louter hetgeen dat uitgesproken wordt. Vervolgens neem je deze boodschap en breng je deze zelf op een constructieve manier in de groep.

Doordat je als teamcoach zelf telkens de boodschappen aanneemt, en opnieuw verdeelt, geef je het team niet de kans om hun eigen communicatie-skills te ontwikkelen. Het is beter om dit communicatiepatroon te spiegelen. Wat schuilt hier achter?

4) Het communicatieverkeer regelen

Als teamcoach ben je dus geen boodschapper, maar let ook op dat je geen verkeersregelaar wordt. Je wil open dialoog creëren in het team. Dat wil zeggen dat teamleden hun vragen en antwoorden naar de groep richten, en niet wachten op jouw goedkeuring of groen licht.

Vaak denken mensen dat ze de communicatie in goede banen moeten leiden. Maar een teamcoach bepaalt niet wie wanneer mag spreken in een groep. Het is beter om aan de rand van het systeem te gaan staan. Van daaruit kan je de communicatie in het team observeren, en mogelijks een parallel proces opmerken.

5) Meerzijdige partijdigheid verliezen

Als teamcoach ben je zowel onpartijdig als multi-partijdig. In de essentie wil dat zeggen dat je iedereen in het team gelijkwaardig behandelt. Je trekt geen partij voor de leidinggevende, maar ook niet voor bijvoorbeeld stillere persoonlijkheden in de groep.

Door te observeren wat er zich normaal ook afspeelt kan je een parallel proces opmerken. Dan nog kom je pas tussen als teamcoach wanneer de intensiteit uit de hand loopt, of wanneer er sprake is van een patroon. Hier geldt de regel van drie. Gebeurt het één of twee keer, dan is het toeval. Maar zie je iets een derde keer voorvallen? Durf dat dan spiegelen naar de groep.

6) Te oppervlakkig blijven

Teamcoaches zijn geen adviseurs. En toch trappen velen in de valkuil om te blijven hangen in het inhoudelijke. Ze gaan in op inhoudelijke vragen, stellen een diagnose, benoemen het probleem,… Maar door dat te doen blijkt de uitkomst meestal slechts een symptoomoplossing.

Teamcoaches gaan voorbij hetgeen dat er gezegd wordt. Ze bekijken de dynamieken in het team. Hoe spreekt men? Wat voor tonatie of woordgebruik? Met welke energie en houding zit het team in de sessie?

7) (Mee) in de dramadriehoek stappen

De mens is een sociaal dier. En vaak stappen teamcoaches hierdoor onbewust in de dramadriehoek. Bijvoorbeeld door zich te conformeren aan het drama-gedrag van de groep. Je stapt bijvoorbeeld in de reddersrol wanneer je iemand wil beschermen. Of je stapt mee in het klaaggedrag van het team om de leidinggevende.

8) Oprechte nieuwsgierigheid verliezen

Nog een valkuil voor teamcoaches is denken dat je zelf het antwoord ziet. Dat wil zeggen dat je jouw nieuwsgierigheidvoor een stukje verliest. Je stelt bijvoorbeeld suggestievere vragen, om zo het team in een bepaalde (gewenste) richting te sturen. Maar dat werkt niet.

Om een succesvolle shift te realiseren moet de oplossing uit het team zelf komen. Het moet hun eigen keuze zijn. En soms moeten ze bepaalde zaken zelf ondervinden. Daar kan je niet aan trekken of duwen. Dat zorgt ervoor dat teams ook onafhankelijk kunnen verder groeien.

9) Sussen, weerstand uit de weg gaan

Soms denkt men dat het onze rol is als teamcoach om het gemoed in de groep hoog te houden. Maar dat is echter een misconceptie. Door de groep te sussen of stil te leggen mis je de kans om een constructieve dialoog aan te gaan. Het is één van de grote valkuilen als teamcoach!

Het vraagt veel moed om te durven spiegelen, confronteren en benoemen als teamcoach. Daarom is het belangrijk om weerstand te verwelkomen. Durf verder kijken dan wat zich aandient. Waarvan is dit incident een symptoom? Wat schuilt hierachter?

10) De gewenste shift niet duidelijk in kaart brengen

Het is belangrijk om een heldere gemeenschappelijke visie te krijgen over waar het team naartoe wil evolueren. Wat zijn de onderliggende drijfveren? Welke obstakels staan er in de weg? Maar vooral, wat schuilt er onder de waterlijn?

Zonder heldere shift is het moeilijk om vooruitgang te boeken. Dat is zoals navigeren zonder eindbestemming. Je blijft in cirkels draaien, zonder helder einddoel. Soms komt er tijdens het traject ook iets nieuw naar boven. In deze gevallen kan het opportuun zijn om te her-contracteren met de opdrachtgever en/of leidinggevende.

11) Te zelfzeker, of arrogant worden

Ten slotte kan je ook te zelfzeker zijn. Wanneer je zodanig zeker bent van je stuk dat je voor niets anders meer openstaat spreken we van arrogantie. Je kan het vergelijken et een muur. Alle feedback of suggesties worden afgekaatst. Vaak ontstaat dit mechanisme uit zelfbescherming. Het is echter een vorm van wantrouwen en geslotenheid die communicatie in een team vaak weerhoudt.

12) Perfectionisme & valkuilen te hard vermijden

Na het lezen van al deze valkuilen denk je misschien: oei hier moet ik voor opletten! Wanneer je te bewust bezig bent met alle mogelijke valkuilen vermijden als teamcoach, dan zit je intentie verkeerd. Hoewel het goed is om bewust te zijn van wat er kan mislopen, probeer je aandacht hier niet op te richten.

Fouten maken is normaal. Hier te hard mee bezig zijn zorgt ervoor dat je mist wat er zich aandient in het team, en zo in cirkels blijft draaien. Kies in plaats daarvan een positieve intentie!

13) BONUS: teveel focussen op tools & technieken

Hoewel coaching tools, technieken en modellen een enorme meerwaarde vormen voor de structuur, kennis, en zelfzekerheid van een coach – de echte waarde zit in de aanwezigheid van de coach. Dat kan je alleen realiseren door oprecht actief te luisteren en jezelf volledig over te geven aan het nu.

Na meer dan honderd teamcoaches te hebben opgeleid bij Coaching The Shift kennen we de valkuilen waar je tegenaan kan lopen als teamcoach zoals geen ander. Naast meer dan 16 open reeksen van onze Masterclass Teamcoaching werd dit traject (7-daags programma) ook meermaals gegeven bij organisaties zoals Daikin, Volvo, Liantis, Securex, Opgroeien, Infrabel, AZ Delta, De Lijn,… Mogelijks iets voor jouw organisatie?