Wat is emotionele intelligentie & waarom is het zo belangrijk?

Mensen zijn emotionele wezens. Als goede leider moet je dus leren omgaan met emoties. Die van jezelf, en van anderen. Beheers jij jouw stemming, of andersom? Het is ook belangrijk om aandacht te hebben voor de emoties van jouw team! Ben jij empathisch? In dit artikel hebben we het over emotionele intelligentie en emotieregulatie. Wat is EQ en hoe kan je het verder ontwikkelen?

• Wat is EQ?
• Wanneer spreken we van een hoge EQ?
• Het verschil tussen IQ en EQ?
• Kan je EQ verhogen?
• 5 kenmerken van emotionele intelligentie
• Hoe kan je emotionele intelligentie ontwikkelen?
• Wat is emotieregulatie?
• Emotieregulatie in 4 stappen
• Waarom is emotionele intelligentie belangrijk?

Wat is EQ?

Wat is EQ? EQ staat voor emotionele intelligentie. In tegenstelling tot IQ wijst EQ op interpersoonlijke en intrapersoonlijke vaardigheden. Met andere woorden, het vermogen om emoties van jezelf en anderen waar te nemen, te interpreteren en ten slotte te controleren.

Wanneer spreken we van een hoge EQ?

EQ of emotionele intelligentie is een onderdeel van intelligentie dat wijst op een reeks inter-en intrapersoonlijke vaardigheden die helpen om betere beslissingen te nemen met betrekking op jezelf en anderen. Wanneer je bewust emoties kan herkennen, doorvoelen en reguleren spreken we van een hoge EQ.

Het verschil tussen IQ en EQ?

Wat is het verschil tussen IQ en EQ? IQ staat voor ‘Intelligentie Quotiënt’. Met andere woorden, de mate waarin iemand informatie kan memoriseren, begrijpen en toepassen. EQ daarentegen staat voor ‘Emotie Quotiënt’ en wijst op emotionele intelligentie. Met andere woorden, de mate waarin iemand emoties kan aanvoelen, verwerken en reguleren, zowel van zichzelf als van anderen.

Kan je EQ verhogen?

Jouw EQ vergroten, of jouw emotionele intelligentie verder ontwikkelen is mogelijk. Het vraagt alleen meer bewustzijn van jouw eigen en andermans emoties. Met andere woorden, je vergroot jouw empathisch vermogen. Hoe meer je emoties leert aanvoelen, hoe beter je ermee zal leren omgaan.

Wat is het verschil tussen inter- en intrapersoonlijk?

Ten eerste zijn er intrapersoonlijke vaardigheden zoals emotioneel zelfbewustzijn en assertiviteit. Dat wijst op het vermogen om je eigen emoties aan te voelen, te begrijpen, verwerken en reguleren. Mensen met een hoog EQ hebben hierdoor vaak een beter zelfbeeld, minder stress en over het algemeen een betere stemming. Dit komt door hun vermogen om optimistisch naar het leven te kijken en te werken aan zichzelf.

Anderzijds hebben we interpersoonlijke vaardigheden. Dit gaat over omgaan met andere mensen en jouw vermogen om jezelf aan te passen aan de sociale context. Hoe zit het met jouw sociaal bewustzijn. Ben jij assertief? Heb je een aanleg voor leiderschap? Leid jij met empathie? Al deze factoren dragen bij aan jouw emotionele intelligentie.

Mensen met een ontwikkeld EQ zijn vaak meer weerbaar en kunnen beter omgaan met stress. Ze leven met een positieve ingesteldheid en laten zich niet afschrikken door verandering of tegenslag.

Leiden vanuit een persoonlijke balans – Ontdek Heart Centered Leadership & word de accelerator van jouw team!

5 kenmerken van emotionele intelligentie

1. Zelfkennis

Mensen met een hoge emotionele intelligentie hebben vaak een groot (emotioneel) zelfbewustzijn. Doordat ze bewust reflecteren op zichzelf nemen ze vaak ook acties die hun zelfbeeld verbeteren of inhoud geven aan hun leven, zoals het stellen van doelen & ontwikkelen van hun talenten.

2. Optimisme

Emotionele intelligentie is begrijpen dat je jouw geluk zelf bepaalt. Optimisten zorgen voor meer geluk in hun eigen leven door er actief naar op zoek te gaan. Dit kan door te stoppen met onnodig piekeren over dingen waar je geen controle over hebt en te focussen op het positieve en de mogelijkheden.

3. Aanpassingsvermogen

Een onderdeel van emotionele intelligentie is het vermogen om jezelf aan te passen aan de omgeving. Hiervoor moet je twee zaken doen. Ten eerste, de realiteit onder ogen zien. En ten tweede, flexibel zijn en verandering niet schuwen maar verwelkomen.

4. Empathie

Mensen met een hoog EQ hebben niet alleen emotioneel zelfbewustzijn, maar ook een groter sociaal bewustzijn. Met andere woorden, ze kunnen zich makkelijk inleven in iemand anders’ situatie.

Doordat ze de situatie van de ander beter begrijpen kunnen ze ook de interacties met anderen hierop afstemmen. Dat is waarom mensen met een hoog EQ vaak gekend staan als ‘sociaal’ en ‘goed met mensen’.

5. Sociale vaardigheden

Dit sociaal bewustzijn zorgt er niet alleen voor dat ze anderen beter begrijpen, maar dat ze ook zichzelf hierdoor beter kunnen uitdrukken. Ze passen zich snel aan naar de sociale context en doen dit vanuit een bewust ingenomen kader van persoonlijke waarden en overtuigingen.

Hoe kan je emotionele intelligentie ontwikkelen?

Je EQ of emotionele intelligentie ontwikkelen begint bij het vergroten van jouw (emotioneel) zelfbewustzijn. Begin met het observeren van je eigen gevoelens. Wat is de oorzaak van deze gevoelens? Welke gedachten of acties leiden hiertoe?

Vervolgens ontwikkel je ook jouw sociaal bewustzijn. Dat begint bij jouw empathisch vermogen. Hoe goed ben jij in het begrijpen en aanvoelen van andermans emoties? Hoe meer je jezelf in andermans schoenen kan verplaatsen, hoe beter je zal worden in het bouwen van interpersoonlijke relaties.

Ten slotte leer je om deze emoties te reguleren. Op persoonlijk vlak wil dit zeggen dat je positiever in het leven staat en negatieve gedachten of gebeurtenissen jouw stemming niet laat beïnvloeden. Ook op sociaal vlak heeft het een impact. Zo kan je telkens op de best mogelijke manier reageren naargelang de sociale context.

Wat is emotieregulatie?

Emotieregulatie is het beheersen van jouw emoties. Dat wil zeggen dat je jouw emoties niet de baas laat worden over jou. Soms worden we bijvoorbeeld overspoeld met hevige emoties zoals verdriet, angst of woede waardoor we impulsief gaan handelen zoals het maken van een ondoordachte uitspraak. Of misschien slaan we juist helemaal dicht?

Te vaak slaan we door in onze emoties en verliezen we de controle. Door meer aandacht te besteden aan de regulatie hiervan kan je dit voorkomen. Emotieregulatie staat niet gelijk aan jouw emoties uitschakelen! Integendeel, je leert om bewuster met emoties om te gaan en deze zo in jouw voordeel te gebruiken.

Emotieregulatie is onderdeel van emotionele intelligentie. Mensen die hun emoties kunnen herkennen en doorvoelen vinden over het algemeen meer balans in het leven. Ze nemen het leven bewust in eigen handen en laten zich niet afleiden door eventuele tegenslagen of obstakels.

Emotieregulatie in 4 stappen

Stap 1: Adem!

Wanneer je overweldigd bent met emoties, adem! Ademhaling helpt je om terug tot rust te komen. Het is de EHBO toolbox voor emoties. Door bewust te letten op je ademhaling kan je jouw hartslag verlagen en ontspannen.

Onderzoek wijst uit dat een goede ademhaling niet alleen voor verlichting zorgt bij angst en stress, maar dat die ook rechtstreeks verbonden is met onze emoties. Zo toonden scans verschillende ademhalingspatronen bij verschillende gevoelens.

Stap 2: Emoties herkennen

Emoties zijn een signaalfunctie. Ze zijn er om ons te waarschuwen of bewust te maken van een bepaald iets. Zonder emotieregulatie slaan we soms door in onze emoties, of sluiten we ze juist helemaal af. Het is echter veel waardevoller om de emotie te onderzoeken en te proberen begrijpen.

Wat is de boodschap achter de emotie? Waarom voel ik mij blij, boos, verdrietig,…?

Stap 3: Emoties accepteren

Vervolgens leer je om emoties te accepteren. De emotionele staat van de mens schommelt, en dat is normaal. Onze emoties zijn een respons van het lichaam en de geest op dagdagelijkse gebeurtenissen. Wanneer we ze toelaten kunnen we er veel uit leren.

“Feelings are self-generated facts based on our personal perception” - Dorothée Willems

Emoties kunnen ons vaak ook wijzen op onbewuste overtuigingen. Zo vinden introverten het misschien niet leuk wanneer extraverten altijd het woord nemen. Anderzijds kunnen ook extraverten zich irriteren aan de stilte van anderen. Toch hebben de twee elkaar nodig, en wanneer ze hun emoties leren beheersen en bespreekbaar maken kunnen ze het beste in elkaar naar boven halen.

Stap 4: Emoties loslaten

Ten slotte leer je de emotie opnieuw loslaten. Je hoeft niet te blijven vastzitten in jouw emotie of deze proberen op te kroppen. Je BENT geen emotie, maar je VOELT een emotie. Wanneer je jouw leven laat leiden door emoties verandert ook je perceptie. Dit heeft soms een negatieve invloed op je zelfbeeld en stemming.

Door je emotionele intelligentie te ontwikkelen leer je onderliggende overtuigingen aanpassen om zo ook de negatieve perceptie te veranderen.

Waarom is emotionele intelligentie belangrijk?

Je eigen emoties begrijpen en reguleren is een waardevolle skill. Het helpt je niet alleen om productiever maar ook gelukkiger door het leven te gaan. Emotioneel welzijn en management is één van de aspecten die we bespreken in ons Heart Centered Leadership coaching programma naast de mentale, fysieke en spirituele aspecten.

Anderzijds kan een hoog EQ helpen op de emoties van anderen te begrijpen en ook daar op een goede manier mee om te gaan. Empathisch leiderschap vraagt om emotionele intelligentie.

Ben jij een Heart Centered Leader? Download gratis deze leiderschapsstijl test!