Incident als symptoom - 5 stappen intervisie met de incidentmethode
De incidentmethode is een coaching techniek die zowel gebruikt bij intervisie als supervisiegesprekken. Hierbij situeer je het coachingsgesprek rond een gebeurtenis in het verleden om zo het inlevingsvermogen en bewustwording van de coachee te vergroten. Verder helpt het ook om meer inzicht te verwerven in de mogelijks onderliggende problematiek. Ontdek 5 stappen incidentmethode voor intervisie!
Wat schuilt er achter het incident? Waarvan is dit een symptoom?
- Wat is de incidentmethode?
- Hoe gebruik je de incidentmethode bij een intervisie?
- Incident als symptoom
- Incidentmethode intervisie 5 stappen
- Voorbeeld supervisiegesprek met de incidentmethode
Wat is de incidentmethode?
De incidentmethode is een intervisie techniek waarin je (in groep) met behulp van een coach reflecteert op een gebeurtenis in het verleden. Door te werken rond een incident in de praktijk vergroot je niet alleen het inlevingsvermogen, maar maak je het ook makkelijker om gelijkaardige situaties te herkennen en voorkomen in de toekomst.
Hoe gebruik je de incidentmethode bij een intervisie?
Een intervisie is een moment waarin teams op een open manier ervaringen en moeilijkheden kunnen delen over de samenwerking in een veilige omgeving. Onder begeleiding van een coach leren teamleden obstakels bespreken om zo beter te handelen in de toekomst.
Bij een intervisie helpt de incidentmethode om verschillende perspectieven te geven aan één incident. Dat helpt bijvoorbeeld om het begrip voor anderen te vergroten. Zo zorgt het collectief delen van jouw persoonlijke ervaring in een veilige omgeving voor een betere samenwerking.
Incident als symptoom
Ten slotte kan een incident ook wijzen op meer. In dit geval spreken we van een ‘incident als symptoom’. Met andere woorden, wat schuilt er achter het incident? Wanneer je dus een incident voorgeschoteld krijgt, durf om verder te kijken!
Stel jezelf de vraag:
- Is er sprake van een patroon? Doet het zich meermaals voor?
- Waarvan is dit incident een effect? Wat ligt er onder de ijsberg?
- Is er een onderliggende gewoonte of automatische reactie hier die jou niet langer dient?
- Wat ligt er achter deze gewoonte? Hoe is dit aangeleerd? Welke waarden, overtuigingen hangen hieraan vast?
De beste manier om een oude gewoonte af te leren is om deze bewust te vervangen met een nieuwe! Welke shift wil je maken? Wat zal je in het vervolg anders doen?
Incidentmethode intervisie 5 stappen
1) Kies een incident
Vraag indien mogelijk aan alle deelnemers om een incident voor te bereiden. Bij aanvang van de intervisie deelt iedereen zijn incident. In de beschrijving van het incident blijft iedereen objectief. Je geeft dus nog geen persoonlijke ervaring mee en omschrijft de feiten zonder bijklank. Het team kiest op democratische wijze een incident uit.
2) Deel ervaringen in een veilige omgeving
De inbrenger van het incident kan nu zijn persoonlijke ervaring delen. Hierbij stelt hij ook het probleem vast zonder iemand te veroordelen of beschuldigen. Je verduidelijkt jouw gedrag tijdens het incident door te delen wat er in de onderstroom (gedachten, gevoelens) plaats vond:
- Wat deed je? – Jouw gedrag
- Naar aanleiding van? – Welk gedrag van mensen in de omgeving stuurde dit?
- Welke onderliggende gedachten? – Wat dacht je hierbij? Welke intentie?
- Wat voelde je hierbij? – Jouw emoties tijdens het incident
Alle deelnemers kunnen vragen stellen ter verduidelijking. Vervolgens krijgt iedereen de kans om zijn persoonlijke ervaring van het incident te delen. Met andere woorden, jouw gedrag, gedachten en gevoelens doorheen het incident.
3) Analyseer het incident - waarvan is dit een symptoom?
Wat schuilt er nu achter het incident? Waarvan is dit een symptoom? Vaak zijn kleine onbewuste gewoontes al genoeg om voor frustraties te zorgen. Om het even simplistisch voor te stellen, denk bijvoorbeeld aan balpentikkers, of collega’s die ijsberen aan de telefoon. Op zich zijn deze gewoontes niet schadelijk, maar wel wanneer ze iemand anders negatief beïnvloeden.
Het probleem is vaak een samenloop van omstandigheden. Iemand die reeds overprikkelt is zal bijvoorbeeld sneller ‘ontploffen’. Durf dus ook om de onderliggende, onzichtbare factoren ook in vraag stellen.
Wanneer we worden uitgenodigd voor een teamcoaching intervisie blijkt het probleem vaak dieper te zitten. Onlangs kregen we een team met talloze klachten over slechte communicatie in het bedrijf. Al snel werd duidelijk dat het onderliggende probleem zat in de communicatieprocessen van het bedrijf.
4) Verken betere mogelijkheden
Wat kunnen de verschillende partijen doen om de situatie beter te maken in de toekomst? Welke alternatieve oplossingen zijn er? Het is belangrijk om op zoek te gaan naar win-win scenario’s. Je wil namelijk niet dat één van de partijen zich voelt ondergedaan.
Je kan bijvoorbeeld bewust op de gang gaan telefoneren? Opnieuw, de intentie maakt al een groot verschil! Jezelf verontschuldigen, of gewoon attent zijn werkt ook langs twee kanten! Het is de inzet om de samenwerking te bevorderen die de beste teams onderscheidt!
5) Shift een nieuw spoor in!
Ten slotte neem je een bewuste keuze om een shift te maken. Zo zal je bijvoorbeeld in de toekomst alerter zijn over bepaalde automatische gewoontes om een betere sfeer en samenwerking te behouden.
Gebruik de 5 stappen incidentmethode voor intervisie en maak jouw gewenste shift!
Voorbeeld supervisiegesprek met de incidentmethode
Ook in supervisiegesprekken of bij individuele coaching kan de incidentmethode van pas komen. Zo kan je bijvoorbeeld vragen aan de coachee om zichzelf te verduidelijken met behulp van een incident:
- Gedrag: een incident waarop je dit deed?
- Gedachten: een incident waarop je dit dacht?
- Gevoelens: een incident waarin je dit voelde?
Verder werkt het ook omgekeerd. Zo kan je vertrekken vanuit een incident om het denken, voelen en doen van de coachee te onderzoeken. Het is een vorm van reflectie en bewustwording. Als coach leer je natuurlijk om verder te kijken dan het incident.
Opnieuw, ga dus op zoek naar wat er achter het incident schuilt! Te vaak negeren we de signalen die we krijgen. Zo blijven stressklachten bijvoorbeeld meestal even aanslepen voor mensen hulp zoeken of een pauze inlassen:
- Lichamelijke signalen: hoofdpijn, vermoeidheid,…
- Emotionele signalen: prikkelbaar, stemmingswisselingen,…
- Mentale signalen: gebrek aan creativiteit, tragere perceptie,…
- Spirituele signalen: gebrek aan passie, zingeving, motivatie,…
Welke signalen negeer jij al een tijdje? Is er een reeks van wederkerende incidenten die jou niet dienen? Wat is de onderliggende reden hiervan? Durf voorbij het incident te kijken!
